Polski pracownicy w Norwegii codziennie borykają się z poważnymi problemami z instytucji NAV. Może to wynikać z różnych powodów, problemów językowych i nieporozumień, braku dokumentacji oraz trudnych kwestie prawnych, w których NAV błędnie interpretuje obowiązujące przepisy. Coraz więcej osób dostaje odrzucone wnioski o zasiłek dla bezrobotnych - dagpenger, zasiłek chorobowy - sykepenger, rehabilitacyjny – AAP, renty – uføretrygd itd.
Krok 1 – Wniosek do NAVu - Søknad
Przy złożeniu wniosku o jakikolwiek zasiłek do NAVu jest bardzo ważne, zeby wniosek – søknad - został poprawnie wypełniony, oraz absolutnie wszystki wymagane dokumenty zostały dołączone do wniosku. Odpowiedzialność za przesłania dokumentów ma osoba, która wnioskuje o ten czy inny zasiłek. NAV często wysyła listy z prośba o dosłaniu konkretnych dokumentów. Jeśli nie możesz zdobyć tego czy innego dokumentu, możesz napisać do NAVu i wytłumaczyć sytuacje. Na przykład, jeśli nie posiadasz dokumentu „Wypowiedzenie – oppsigelse”, bo pracodawca zwolnił Ciebie przez SMSa, to możesz dosłać screen tego SMSa do NAVu i krotko opisać w jaki sposób został stosunek pracy rozwiązany. Pamiętaj, że zawsze możesz dosłać dokumenty do wniosku, który nie zostali wysłane razem z wnioskiem.
NAV ma obowiązek przetłumaczyć dokumenty w języku obcym, na przykład zaświadczenie lekarskie od polskiego lekarza w sprawie zwoolnienia chorobowego.
Krok 2 – Decyzja NAV - vedtak
NAV ma obowiązek wystawić decyzje po otrzymaniu wniosku „Søknad”. To może być:
a) Pozytywna decyzja - „innvilget”. Sprawdź okres, na który jest przyznany zasiłek i wysokość zasiłku. Bardzo często NAV zaniża kwoty, ogranicza zasiłek na krótszy okres niż na przykład zwolnienie chorobowe.
b) Negatywna decyzja – odmowa – „avslag”, „avslått”.
c) Brak decyzji (w takiej sytuacji można napisać Serviceklage przez stronę z logowaniem na Twój NAV – DittNAV- skargę na serviceNAVu).
Krok 3 – Odwołanie od decyzji NAV do instancji odwoławczej – Klage
W przypadku pozytywnej decyzji z niepoprawna kwota, okresem lub odmownej decyzji jest możliwość odwołania do drugiej instancji do NAVKlageinstans.
Termin odwołania jest 6 tygodni i liczy się od dnia otrzymania decyzji. Termin jest bardzo ważny i NAV nie ma obowiązku rozpatrzyć odwołanie, jeśli odwołanie zostało wysłane po terminie. Oprócz tego osoba nie ma prawa do darmowej pomocy prawnaej, jeśli nie zwróci się do adwokata w terminie 6 tygodni.
Darmowa pomoc prawna w sprawach odwolania
Limit dochodu dla bezpłatnej pomocy prawnej wynosi 350 000 NOK (brutto) dla osób samotnych i 540 000 NOK (brutto) dla małżonków i innych osób, które mieszkają razem i mają wspólne finanse. Oznacza to, że miesięczny dochód dla osób samotnych nie może przekroczyć 29 666 NOK, a dla współmałżonków i innych osób mieszkających razem i posiadających wspólne finanse 45 000 NOK.
Jeśli dostałeś odmowę zasiłku i nie masz żadnego innego dochodu, to należy Ci pomoc prawna darmowa, nawet jeśli wcześniej miałeś wysoki dochód. Adwokaci Kancelarii prawnej dla Polaków w Norwegii Bulut & Co Advokatfirma są specjalistami w sprawach NAVu oraz Trygderetten. Możesz skontaktować się przez e-mail Post@bulutco.no lub tel. 46 23 26 26 w języku polskim.
Warunkiem uzyskania bezpłatnej pomocy prawnej jest przesłanie wymaganych dokumentów dotyczących dochodów. Czas spędzony w sprawie nie jest nieograniczony i obejmuje niezbędną pracę, w tym napisanie odwołania wraz z dokumentacją, przesłanie do NAVu, kopię do klienta i poinformowanie o decyzji z NAVu.
Standardowa procedura w sprawach odwołań jest taka, ze odwołanie zostaje wysłane do oddziału NAVu, który wystawił decyzje w sprawie. Ten oddział ma obowiązek przeanalizować odwołanie i ma możliwość zmienić decyzje na korzyść osoby wnioskującej. Jeśli ten oddział jednak nadal podtrzymuje swoją wcześniejszą decyzję, to sprawa zostaje przesłana do instancji odwoławczej – klage til NAV Klageinstans. Ta instancja rozpatrzy sprawę i wysławi swoją decyzję. W międzyczasie NAV może wysyłać standardowe listy do adwokatow z informację o czasie rozpoznania odwołania lub potwierdzeniem otrzymania odwołania i t.d. Taki listy są standardowe i rzadko mają jakieś znaczenie dla sprawy. Czas rozpoznania tych spraw niestety wynosi 6-8 miesiąców w 2021 roku.
NAV Klageinstans ma obowiązek wydac decyzje po otrzymaniu sprawy odwołania „Klagesak”. To może by:
a) Pozytywna decyzja - „omgjort/innvilget”.
b) Negatywna decyzja – odmowa – „opprettholder”, „enige i vedtaket”.
c) Brak decyzji (w takiej sytuacji można napisać Serviceklage przez stronę z logowaniem na Twój NAV – Ditt NAV- skargę na service NAV Klageinstans)
Krok 4 – Apelacja do Sądu Ubezpieczeń Społecznych – Anke til Trygderetten
W przypadku pozytywnej decyzii z niepoprawna kwota, okresem zasiłku lub odmownej decyzji jest mozliwoszc zlozenia apelacii do trzeciej instancii systemu ubiezpieczen spolecznych – Trygderetten.
Termin złożenia apelacji wynosi 6 tygodni i liczy się od dnia otrzymania decyzji. Warunki do darmowej pomocy prawnej są takie same, jak i w sprawach odwołań (krok 3).
Standardowa procedura w sprawach apelacji do Trygderetten jest taka: apelacja zostaje wysłana do oddziału NAV Klageinstans, który wystawił decyzje w sprawie. Ten oddział ma obowiązek przeanalizować apelację i ma możliwość zmienić decyzje na korzyść osoby wnioskującej. Jeśli ten oddział jednak nadal podtrzymuje swoja wcześniejszą decyzję, to sprawa zostaje przesłana do Sądu Ubezpieczeń Społecznych –Trygderetten. Sąd rozpatrzy sprawę wyłącznie pisemnie i wyda swoje postanowienie - kjennelse. W międzyczasie NAV Klageinstans oraz Trygderetten może wysyłać standardowe listy do adwokatów z informacją o czasie rozpoznania apelacji lub potwierdzenie otrzymania apelacji itd. Taki listy są standardowe i rzadko mają jakieś znaczenie dla sprawy. Czas rozpatrzenia spraw apelacji do Trygderetten niestety wynosi 12-18 miesięcy w 2021 roku.
Trygderetten ma obowiązek wystawić postanowienie po otrzymaniu sprawy apelacji „ankesak”. To może być:
a) Pozyywna decyzja.
b) Negatywna decyzja.
Krok 5 – Apelacja do Sądu Apelacyjnego – Anke til lagmannsrett
W przypadku negatywnej decyzji istnieje możliwość odwołania do Sądu Apelacyjnego.
Termin złożenia apelacji wynosi 6 miesięcy i liczy się od dnia otrzymania postanowienia. Sprawy Sądu Apelacyjnego niestety nie kwalifikują się do darmowej pomocy prawnej według prawa i osoba muszę pokrywać koszty adwokata. Koszty są w ramach od 50 do 100 tys. koron zależnie od ilości dokumentów i czasu spędzanego w sadzie. Sąd Apelacyjny rozpoznaje te sprawy na rozprawie głównej i bardzo rzadko w formie wyłącznie pisemnej bez rozprawy. Jeśli uda się wygrać, to koszty adwokata często są zwracone przez NAV.
Krok 5 – Apelacja do Sądu Najwyższego – Anke til Høyesterett
W przypadku przegrania sprawy przeciwko NAVu w sadzie apelacyjnym jest możliwość odwołania do Sądu Najwyższego. Niestety według prawa Sąd Najwyższy nie ma obowiązku rozpatrzyc apelacje i może odrzucić sprawę bez uzasadnienia. Sad Najwyższy rozpoznaje tylko te sprawy, który mają znaczenie dla wielu innych spraw i potrzebują wyjaśnienia prawnego. Walka w sprawach przeciwko NAV nie jest łatwa. Niektóre sprawy mogą trwac 2-4 lata. Niektóre zostają rozwiązane za 2-3 miesięcy.
Życzę powodzenia i cierpliwości dla każdego, kto spotkał się z problemem w sprawie NAVu.
Comments